شرکت ماکروسافت لحظاتی پیش به یاهو پیشنهاد خرید این شرکت به ازای ۴۴٫۶ بیلیون دلار یا ۳۱ دلار بر سهم را داد.
لینک این خبر در رسانه های مختلف:
دارندگان سهام یاهو! تنها برندگان این ماجرا نخواهند بود بلکه با این کار ماکروسافت برند Live خود را هم نجات می دهد.
باید دید گوگل در مقابل این حرکت چه عکس العملی نشان می دهد.
در صورتی که قصد دانستن جزئیات پروتوکل یاهو! مسنجر را ندارید و هدف شما تنها آنلاین کردن یک بات در یاهو! مسنجر می باشد، می توانید به اینجا مراجعه کرده و سورس کد یک بات پایه یاهو! مسنجررا به زبان Visual Basic دریافت نمایید.
خیلی خوب با نام خدا جلسه دوم آموزش ساختن روبات یاهو! مسنجر رو شروع می کنیم…
ایول ایول…
” به به میببنم که این جلسه خیلی سر حالی… “خوب جلسه پیش به طور خلاصه توضیح دادیم که یاهو مسنجر چطوری به سرور کانکت میشه و چطوری ما به وسیله یاهو! مسنجر لاگین میشیم. جالا این جلسه میخوایم یه سری تعریفای مقدماتی مثل آی پی (IP) و پورت (Port) و سوکت (Socket)، و یه سری مفاهیم مثل طریقه فرستادن اطلاعات تو شبکه و انواع اون رو بگیم. چون اینا برای درست کردن یک روبات یاهو! مسنجر نیاز میشن!
آقا اجازه؟ این آی پی چیه؟ ” خودم الان داشتم می گفتم… یکم گوش بده چی می گم بعد سوال بپرس… “خوب. اولین تعریفها آی پی و پورت هستن. بذارید معنی اینا رو با مثال توضیح بدم. ببینید توی یه شهر کلی خونه هست که هر کدوم از خونه ها یه آدرس و پلاک مخصوص خودشونو دارن… مثلا میگیم تهران. خ شریعتی …. پلاک ۹٫۱٫ آدرس همیشه منحصر به فرد هست یعنی دو تا خونه وجود ندارن که آدرسشون یکی باشه…
کی گفته آقا ما یه دوست داریم پلاک خونشون با پلاک خونه بقلیشون یکیه!!! ” ببین من منظورم یه شهر قانونمند بود تهران رو نمیگفتم… “خوب داشتم می گفتم. آدرس منحصر به فرد هست. این آدرس توی شهر همون آی پی هست توی شبکه. یعنی توی اینترنت (و کلا توی شبکه) هر کامپیوتری یه آدرس داره که بهش میگن آی پی.
حالا مثلا به دوستتون آدرس میدین بعد میگین رسیدی به خونمون از در جلو بیا تو یا از مثلا از در عقب بیا. یا اصلا میگی از پنجره بیا تو. به این میگن پورت. در اصلپورت یعنی از چه راهی به اون آدرس وصل بشیم. شاید این مثال بهتری باشه. آی پی آدرس هست و پورت جاده. از جاده های مختلف می شه با یه آدرس رسید.
آقا اجازه ما یه دوست دیگه داریم… ” ساکت!!! میدونم چی میخوای بگی. تو شهری که من گفتم بین هر دو تا خونه حداقل چند تا راه هست… “حالا که مفهوم آی پی و پورت رو فهمیدیم یکم در باره شکل ظاهری اونا توضیح میدم.
آی پی به شکل ###.###.###.### هستش که به جای هر کدوم از #ها یک عدد قرار میگیره. مثلا ۸۴٫۲۴۱٫۳۲٫۶۴
پورت هم به طور معمول یک عدد هستش بین ۱ تا ۶۵۵۳۶ (۲ به توان ۱۶) و پورت های کوچک هم (زیر ۱۰۲۴) معمولا رزرو شده هستن یعنی معلومه مخصوص چه کاری هستن. مثلا پورت ۸۰ برای http هست یعنی وقتی میرید تو یه سایت اطلاعات اون سایت از طریق این پورت فرستاده میشه یا مثلا پورت ۲۱ برای FTP هست. بعدا بیشتر درباره پورت توضیح میدم. قاعدتا الان زیاد نباید چیزی ازش فهمیده باشین.
آقا اجازه؟ ما فکر کنیم شما دارین آی پی پورت رو اشتباه تعریف می کنین. آی پی پورت از اون چیزاییه که وارد می کنیم بعد از فیلتر باهاش رد میشیم. همین دیروزم دوستم یه آی پی پورت حدید بهم داد. ” ای بابا… چه ربطی داره! بذار برات توضیح بدم. ببین اول مختصرا باید بدونی چطوری سایتا رو فیلتر میکنن. شما وقتی میرید تو یه سایت اول براوزرتون (Browser) یه پیغام به آی اس پی (Internet Service Provider) میفرسته که من این سایت رو میخوام بعد آی اس پی آدرس رو چک می کنه اگه آدرس سایت جزو لیستی که باید فیلتر شه باشه اون صفحرو با اکسس بلاکد (Access Blocked) یا هر چیزی که براش تنظیم کرده باشن عوض میکنه و اونو بجای صفحه اصلی براتون میفرسته.آهان پس اینطوریه.خوب. یه قرار دادم میگم حالا. اگه یکی به شما بگه برو به فلان آی پی وصل شو معنی نداره. چون معلوم نیست از کدوم راه باید بهش وصل بشی. چون پورت رو مشخص نکرده. عین اینه که یه تک سیم به شما بدن بعد بگن اینو بزن به پریز و نگن به فاز بزن یا نول.
برای اینکه هی نگن به فلان آی پی با فلان پرت وصل شو یه قرار داد گذاشتن. میگن به IP:Port وصل شو. یعنی آی پی رو میگن و بعدش یه دو نقطه میذارن و بعد پورت رو میگن، مثلا: ۸۴٫۲۴۱٫۳۲٫۶۴:۲۱
ببخشید ما نفهمیدیم این فاز و نول چین؟ ” هیچی ولش کن. اونارو ندونیم می تونی روبات یاهو! مسنجر بسازی. “
آقا آی پی خودمونو از کجا میتونیم پیدا کنیم؟ ” اگر ویندوزتون XP باشه که خیلی راحت میتونن دوبار کلیک (Double Click) کنید روی عکس دو تا کامپیوترا که وقتی به نت وصل میشید میان بعد بزنید رو Details و آی پی که جلوی Client Address نوشته شده آی پی شماست. راه دیگشم اینه که برید تو Start->Run و بعد بنویسید cmd و اینتر (Enter) کنید تا Command Prompt باز شه و بعد بنویسید ipconfig و اینتر کنید. جلوی IP Address آی پی شما رو نوشته. “
ببخشید من وقتی تو کامپیوترم ipconfig رو میزنم دو تا IP Address میاد. ماجرا چیه؟ ” شما کامپیوترتون به شبکه داخلی هم وصله. درست عین اینه که دو تا خونه داشته باشی. حالا اینجا شاید سوال پیش باید بالاخره آدرس من کدومه؟ جوابشم اینه که شما تو شبکه داخلی (مثلا LAN) یک آدرس دارین و تو اینترنت هم یه آدرس دیگه. فهمیدن این هم که کدوم آدرس داخلیه و کدوم آدرس اینترنته معمولا آسونه چون آی پی داخلی معمولا با ۱۹۲٫۱۶۸ شروع میشه. در ضمن بالای هر آدرس نوشته مربوط به کجاست مثلا اگه اینترنتتون دیال آپ (Dial Up) باشه بالای آدرس اینترنتتون نوشته PPP adapter. “خوب حالا میگیم سوکت چیه! سوکت یه مکانیسم ارتباط هست که اولین دفه روی ورژن BSD از سیستم عامل یونیکس ارائه داده شد. ما زیاد به این تعریفش کاری نداریم. شما در این حد بدونید که با استفاده از سوکت می تونیم اطلاعات رو تو اینترنت و کلا تو شبکه انتقال بدیم.
میشه به دو طریق با سوکت اطلاعات رو روی شبکه انتقال داد: TCP و UDP
که ما در بیشتر مراحل ساختن روبات باهو! مسنجر (به جز Voice Chat و Webcam) به نوع اول یعنی TCP نیاز داریم.
مختصرا توضیح میدم فرق این دو تا چیه:
وقتی شما دارین یه فایل رو دانلود (Download) میکنید از TCP استفاده میشه چون باید تمام اطلاعات به طور کامل دریافت شه اما وقتی مثلا ویس چت (Voice Chat) میکنید از UDP استفاده میشه چون مهم اینه چیزی که الان گفته میشه برسه برای همینه بعضی اوقات صدا قطع و وصل میشه. در ضمن ترتیب رسیدن هم معلوم نیست تو UDP یعنی ممکنه وقتی abc فرستاده میشه acb دریافت بشه برای همینه بعضی اوقات تو ویس چت صدا روباتی یا شطرنجی میشه.
خوب دیگه برای این جلسه کافیه! جلسه دیگه یاد میگیریم چطوری بفهمیم یه برنامه چه اطلاعاتی رو داخل شبکه ردو بدل می کنه و بعد میریم سراغ یاهو! مسنجر که ببینیم چیا میفرسته و دریافت میکنه تا بتونیم اصل روبات ساختن رو شروع کنیم.
خوب آقا… آخه خوب… خوب نمیشه الان بگین؟ ” اولا که ادا منو در نیار. دست خودم نیست میخوام حرفمو شروع کنم باید خوب رو بگم. دوما تو که تمام مدت داشتی میشمردی من چند بار خوب گفتم. چه فرقی برات میکنه بقیشو الان بگم یا نگم وقتی اصلا گوش نمیکنی. “آخه تا الان شده ۶ تا خوب اگه بقیشم الان بگید ممکنه بشه ۱۰ تا خوب تو یه جلسه. اونطوری بهتره. ” ببین شوخی بسه. خودتونو آماده کنید برای جلسه دیگه. “ببخشید میشه به آقای بگید آی پی پورت پراکسی سرورو بلند بخونه؟ ” نه. بعد از کلاس خودتون ازش بپرسین. “خوب دیگه بسه دیگه. خداحافظ.
در صورتی که قصد دانستن جزئیات پروتوکل یاهو! مسنجر را ندارید و هدف شما تنها آنلاین کردن یک بات در یاهو! مسنجر می باشد، می توانید به اینجا مراجعه کرده و سورس کد یک بات پایه یاهو! مسنجررا به زبان Visual Basic دریافت نمایید.
در این سری از نوشته ها ما می خوایم یاد بگیریم که چطوری یه روبات (bot) یاهو مسنجر بسازیم.
بذارید اول چند تا از دانش پژوهان رو معرفی کنم:
یه دانش پژوه نرمال که تا حدودی کار با کامپیوتر رو بلده.
یه دانش پژوه گیر که کار با کامپیوتر رو خوب بلده و سر هر چیزی گیر میاد سوال میکنه.یه دانش پژوه تیز که کار با کامپیوتر رو خیلی خوب بلده اما برنامه نویسی با ویژوال بیسیک رو بلد نیست.یه دانش پژوه خیلی قوی از نظر کامپیوتر که زبان برنامه نویسی ویژوال بیسیک رو کاملا بلده.این دانش پژوه کلا چیزی بلد نیست فقط بلده تیکه بپرونه و شیطونی کنه.خوب حالا باید بدونیم یک ربات یاهو چی هست اصلا! یعنی مثلا چطوری آنلاین می شه و چه فرقی با یه آی دی (ID) معمولی دار.
در اصل آی دی یه روبات یاهو مسنجر هیچ فرقی با آی دی های دیگه نداره فقط نحوه لاگین (Login) کردنش فرق میکنه. یعنی بر عکس من و شما که با یاهو! مسنجر (Yahoo! Messenger) لاگین می کنیم یه روبات با یاهو! مسنجر لاگین نمی کنه و با یه برنامه ی دیگه که بهش اصطلاحا میگن شبیه سازی شده یاهو! مسنجر (Yahoo! Messenger Clone) لاگین می کنه! کار ما هم برای روبات ساختن دقیقا همینه یعنی باید یه یاهو مسنجر کلون بسازیم.
خوب برای اینکه بتونیم یه چیزی عین یاهو! مسنجر بسازیم اول باید ببینیم یاهو! مسنجر وقتی ما دکمه Sign In رو می زنیم چیکارا میکنه…
فعلا یه توضیح مختصر میدم بعدا سعی میکنم هر تیکشو به طور مفصل توضیح بدم:
یاهو! مسنجر اول میاد به سرور یاهو! پیغام میفرسته که میخوام بهت کانکت (Connect) بشم.
سوال دارین بکنین…
ببخشید، سرور چیه؟ ” کلا به هر کامپیوتری که هر نوع سرویسی بده میگن سرور! مثلا توی شبکه داخلی (LAN) به اون کامپیوتری که همه کامپیوترا بهش کانکت میشن رو میگن سرور! این سرور که یاهو! مسنجر یهش وصل میشه ربطی به همون وب سرور (Web Server) اینا داره که روش سایت می ریزن؟ ” نه عزیز من! این سرورا اصلابرنامه وب سرور (Web Server) روش نصت نیست. بجاش تمام یوزرنیم (Username) ها و پسورد های آی دی های یاهو روی این کامپیوترا ذخیره هستن… روی این سرورا یه برنامه نصب هست که کارش اینه که وقتی یاهو! مسنجر بهش خواست وصل شه اول بهش اجازه وصل شدن بده و بعد یه سری از اطلاعات (مثل یوزرنیم و پسوورد) رو چک کنه و اگه درست نبود ارتباط رو قطع کنه.ببخشید شما چرا تو جوابتون گفتین سرورا؟ مگه بیشتر از یکین؟ ” آفرین! خوشم میاد تیزی! یک سرور برای این که این همه اطلاعات رو چک کنه و دریافت کنه و بفرسته کمه… یعنی اصلا نمی کشه. در نتیجه یاهو! اومده این کار رو بین کلی کامپیوتر تقسیم کرده. “پس چرا آخرش گفتین از سرور به اون شخص میفرسته به جای از سرورا؟ ” یه بار گیر دادی ازت تعریف کردم. حالا دیگه گیر ملا لغتی نده. منظورم اون سرور خاص بود که پیغام رو دریافت کرده. “ اونوقت یه سوال دیگه! چرا گفتین تقریبا تمام پی ام ها اول میرن تو سرور بعد از اونجا فرستاده میشن؟ چرا نگفتین همشون؟ ” انگار جو گرفتتا! تو قرار نیست پشت سر هم سوال کنی. آقای قراره اینطوری باشه!ببخشید، ما میتونیم بفهمیم کی ارتباط غیر مستقیمه کی مستقیم؟ ” آره! وقتی تو مسنحر داری چت می کنی بالای هر پنجره چت اسم تو و کسی که داری باهاش چت می کنی رو نوشته و یه – (dash) بینشون گذاشته. اگه به جای یک – دو تا دش ( — ) اومد بینشون یعنی ارتباط مستقیم بر قرار شده.ببخشید … ” بسه دیگه. الان سوال نکن. یه ذره وایسا این تیکرو گفتم دوباره سوال کن. “خلاصه بعد سرور یاهو! قبول میکنه و کانکت میشن… اینجا باید دقت کنید که منظور از کانکت شدن لاگین شدن نیست. بلکه فقط کانکت شدن که اطلاعات بتونن به هم بفرستن. خوب حالا یاهو! مسنجر یوزرنین (Username) رو میفرسته و سرور بر حسب یوزرنیم و زمان یه اطلاعاتی رو میفرسته که به اون Seed میگن. حالا یاهو! مسنجر با توجه به Seed و یوزرنیم، پسورد رو encrypt میکنه و میفرسته به سرور یاهو!!! این تیکه مشکل ساز ترین قسمت برای ساختن یه یاهو! مسنجر کلون (Clone) هست. چون باید بفهمیم پسورد رو یاهو! مسنجر چطوری با توجه به یوزرنیم و سید، encrypt میکنه. این کار خیلی سخت هست و کار من و شما نیست در نتیجه ما برای این قسمت از یک DLL استفاده می کنیم که عمل encrypt کردن پسورد رو مثل یاهو مسنجر انجام میده (این DLL رو مدیون پروژه گیم (Gaim Project) هستیم! از همینجا از تمام دست اندر کاران این پروژه تشکر میکنم…)
حالا اگر سوالی دارین بپرسین…
ببخشید، من نفهمیدم encrypt چیه اصلا. ” خوب حق داری. ببین عزیز من معمولا برای امنیت بیشتر پسورد ها و اطلاعاتی که به راحتی نباید درز کنرو رمز میکنن. رمز کردن بطور کلی به دو دسته تقسیم میشه:یاهو برای چی اصلا Seed رو میفرسته؟ خوب بر حسب یوزرنیم و پسورد این کارو انجام میداد. ” دلیل اصلی اینه که زمان هم در اون تاثیر داشته باشه. چون اگه اینطوری نباشه یکی راحت میتونه encrypt شده پسورد یکی دیگرو رو به وسیله یه sniffer (بعدا دربارش توضیح میدم) بدست بیاره و بعدا هر وقت خواست با آی دی اون لاگین کنه. اما اگر زمان هم توش اثر داشته باشه فقط در همون لحظه (که دیگه تکرار نخواهد شد) از اون پسورد encrypt شده استفاده می شه کرد. “DLL چیه دیگه؟ ربطی به download داره؟ ” نه… DLL مخفف Dynamic Link Library هست و یه سری فرمان های اجرایی توش قرار دارن که میشه ازشون در هر برنامه ای استفاده کرد. فقط باید به این توجه داشته باشیم که DLL ها فقط برای ویندوزن و تو بقیه سیستم عامل ها نمیشه ازشون استفاده کرد.آقای انگار سوال داشتی؟
اممم… یادم رفت… ” باشه پس وقتی یادت اومد بگو. “خوب وقتی ما این اطلاعات رو فرستادیم سرور یاهو! چک میکنه اطلاعاتی که بهش دادیم (همون یوزرنیم و پسورد) درست هستن یا نه. در صورتی که غلط باشن برای یاهو! مسنجر یه پیغام میفرسته که پسورد و یوزرنیم مطابقت ندارن و قطع میکنه ارتباط رو. در صورتی هم که درست باشه یه پیغام میفرسته که لاگین انجام شد و دقیقا در همون لحظست که چراغ آی دی شما تو یاهو! مسنجر دوستاتون روشن میشه و بعدشم لیست دوستان (Friend List) و سایر اطلاعات فرستاده میشه.
خوب! برای این جلسه بسه دیگه… این دفعه فقط همینطوری فهمیدیم چه اتفاقی میوفته که ما از طریق یاهو مسنجر آنلاین میشیم. جلسه ی دیگه میبینیم دقیقا چه اطلاعاتی فرستاده و دریافت میشن و چطوری میتونیم یه برنامه درست کنیم که دقیقا همون کارارو بکنه.
خوب دیگه سوالی نیست؟
…عجیبه این جلسه خانوم چیزی نگفت… انشالله از جلسه دیگه حضور فعالانشونو میبینیم.